ตรวจสอบทบทวน

ในการเขียนแผนจัดการเรียนรู้ขั้น วิเคราะห์ภาระงาน ปฏิบัติการเขียนแผนจัดการเรียนรู้ด้วยการ ระบุงาน และภาระงาน โดยใช้แนวทางการวิเคราะห์ภาระงานของหน่วยการเรียนรู้อิงมาตรฐานแล้วระบุเป็น ชิ้นงานหรือภาระงานที่ผู้เรียนปฏิบัติ การออกแบบภาระงานที่ผู้เรียนต้องใช้ความรู้และทักษะ (จากขั้น การ กําหนดจุดหมายการเรียนรู้ (setting learning goals) ลักษณะสําคัญของงานคือ ต้องกระตุ้นหรือสร้างแรงจูงใจ ให้กับผู้เรียน มีความท้าทาย แต่ไม่ยากเกินไปจนผู้เรียนทําไม่ได้ และในขณะเดียวกันต้องครอบคลุม สาระสําคัญทางวิชาและทักษะที่ลึกซึ้ง เพื่อให้สามารถนําผลการประเมินไปใช้ได้อย่างสมเหตุสมผลและ น่าเชื่อถือ

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ตัวอย่างแผนการจัดประสบการณ์

บันทึกการสำรวจสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศใกล้โรงเรียน

แผนการจัดประสบการณ์แบบบูรณาการ หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ รายวิชา วิทยาศาสตร์พื้นฐาน                 รหัส ว16101                           ชั้นประถมศึกษาปีที่6                          เวลา  8  ชั่วโมง

1.สาระที่ 2   ชีวิตกับสิ่งแวดล้อม

มาตรฐาน ว 2.1  เข้าใจสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่นความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต

ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ในระบบนิเวศ มีกระบวนการสืบเสาะ หาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ 
สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์

      ตัวชี้วัด

       ว  2.1 ป6/1  สำรวจและอภิปรายความสัมพันธ์ของกลุ่มสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่ต่าง ๆ

       ว  2.1 ป6/2  อธิบายความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิตในรูปของโซ่อาหารและสายใยอาหาร
       ว 2.1 ป6/3  สืบค้นข้อมูลและอธิบายความสัมพันธ์ระหว่าง  การดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต
                         กับสภาพแวดล้อมในท้องถิ่น

          มาตรฐาน ว 8.1       ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้

การแก้ปัญหา รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอน สามารถอธิบายและตรวจสอบได้ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่ในช่วงเวลานั้นๆ เข้าใจว่า วิทยาศาสตร์  เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดล้อม 
มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน

     ตัวชี้วัด

                    ว 8.1 ป.6/1 ตั้งคำถามเกี่ยวกับประเด็น หรือเรื่อง หรือสถานการณ์ที่จะศึกษาตามที่กำหนดให้
                                      และตามความสนใจ

                  ว 8.1 ป.6/2 วางแผนการสังเกต เสนอการสำรวจ ตรวจสอบ หรือศึกษาค้นคว้า และคาดการณ์
                                       สิ่งที่จะพบจากการสำรวจตรวจสอบ

                  ว 8.1 ป.6/3 เลือกอุปกรณ์ และวิธีการสำรวจตรวจสอบที่ถูกต้องเหมาะสมให้ได้ผลที่ครอบคลุม
                                        และเชื่อถือได้

                  ว 8.1 ป.6/4 บันทึกข้อมูลในเชิงปริมาณและคุณภาพ วิเคราะห์ และตรวจสอบผลกับสิ่งที่คาดการณ์
                                       ไว้นำเสนอผลและข้อสรุป

                  ว 8.1 ป.6/5 สร้างคำถามใหม่เพื่อการสำรวจตรวจสอบต่อไป

                  ว 8.1 ป.6/6 แสดงความคิดเห็นอย่างอิสระ อธิบาย ลงความเห็นและสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้

                  ว 8.1 ป.6/7 บันทึกและอธิบายผลการสำรวจตรวจสอบตามความเป็นจริง มีเหตุผลและ
                                        มีประจักษ์พยานอ้างอิง

                   ว 8.1 ป.6/8 นำเสนอ จัดแสดงผลงานโดยอธิบายด้วยวาจา และเขียนรายงานแสดงกระบวนการและผลของงานให้ผู้อื่นเข้าใจ

2.สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด

การดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อมในท้องถิ่น มีความสัมพันธ์กันทั้งทาง

กายภาพและชีวภาพ   ในรูปของโซ่อาหารและสายใยอาหาร
3. สาระการเรียนรู้

3.1  ความรู้           

1) ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับแหล่งที่อยู่อาศัย

                   2) ห่วงโซ่อาหาร

3) สายใยอาหาร

4) ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิต

5) ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับแหล่งที่อยู่อาศัย

3.2 กระบวนการ

- มีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสังเกต การวัด การจำแนก เปรียบเทียบ 
   การจัด   กระทำข้อมูล การนำเสนอข้อมูล

3.3  เจตคติ

1) มีความสนใจ มุ่งมั่น รับผิดชอบ รอบคอบและซื่อสัตย์ในการสืบเสาะหาความรู้

2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ แสดงความคิดเห็นของตนเองและยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น

4        สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน

4.1 มีความสามารถในการสื่อสาร

4.2 มีความสามารถในการคิด

4.3 มีความสามารถในการแก้ปัญหา

5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์

5.1  รักชาติ  ศาสน์  กษัตริย์

5.2 ใฝ่เรียนรู้

5.3 มุ่งมั่นในการทำงาน

6. ชิ้นงาน/ภาระงาน

6.1 บันทึกการสำรวจสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศใกล้โรงเรียน

6.2 แผนภาพสรุปความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิตในรูปแบบห่วงโซ่อาหารและสายใยอาหาร

6.3 เขียน Mind  mapping สรุปความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม

7. การวัดและประเมินผล

7.1 วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน

วิธีการ	เครื่องมือ	เกณฑ์การประเมิน
ตรวจบันทึกการสำรวจสิ่งมีชีวิตบริเวณโรงเรียนหรือใกล้เคียง	เกณฑ์ประเมินการสำรวจสิ่งมีชีวิต	ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับพอใช้ขึ้นไป
ตรวจ Mind  mappingสรุปความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม	เกณฑ์ประเมินบันทึกการตรวจ Mind  mappingสรุปความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม	ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ พอใช้ขึ้นไป
ตรวจแผนภาพห่วงโซ่อาหารและสายใยอาหาร	เกณฑ์ประเมินบันทึกการตรวจแผนภาพห่วงโซ่อาหารและสายใยอาหาร	ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ พอใช้ ขึ้นไป
ตรวจแบบทดสอบประจำหน่วย	แบบทดสอบประจำหน่วย	ผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ80
สังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคล	เกณฑ์ประเมินการสังเกตการเรียนรายบุคคล	ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ พอใช้ขึ้นไป

         

7.2  เกณฑ์การประเมิน

       7.2.1 เกณฑ์ประเมินการสำรวจสิ่งมีชีวิต

ประเด็นการประเมิน	ระดับคุณภาพ
	4	3	2	1
1.การเลือกเครื่องมือ	เลือกใช้อุปกรณ์/เครื่องมือในการสำรวจเหมาะสม และสอดคล้องกับสิ่งที่สำรวจทุกขั้นตอน	เลือกใช้อุปกรณ์/เครื่องมือในการสำรวจเหมาะสม กับสิ่งที่สำรวจ	เลือกใช้อุปกรณ์/เครื่องมือในการสำรวจเหมาะสม กับสิ่งที่สำรวจบางส่วน	เลือกใช้อุปกรณ์/เครื่องมือในการสำรวจไม่สอดคล้องกับ สิ่งที่สำรวจ
2.การดำเนินการสำรวจและบันทึกข้อมูล	ดำเนินการสำรวจตามขั้นตอน ได้ข้อมูลครบถ้วน และบันทึกรายละเอียดครบถ้วน	ดำเนินการสำรวจตามขั้นตอน ได้ข้อมูลครบถ้วน และบันทึกรายละเอียดได้บางส่วน	ดำเนินการสำรวจตามขั้นตอน และบันทึกข้อมูลได้บางส่วน	ดำเนินการสำรวจได้ตามขั้นตอน แต่การบันทึกข้อมูลไม่เป็นระบบ
3.ความปลอดภัย	ใช้เครื่องมือได้ถูกต้อง  คล่องแคล่ว ปลอดภัย ไม่เกิดอันตรายและเครื่องมือไม่เสียหาย	ใช้เครื่องมือได้ถูกต้อง  ปลอดภัย ไม่เกิดอันตราย	ใช้เครื่องมือได้ถูกต้อง  บางชิ้น ปลอดภัย แต่เสี่ยงที่จะ เกิดอันตราย	ใช้เครื่องมือไม่ถูกต้องและ เสี่ยงที่จะ เกิดอันตราย

เกณฑ์การตัดสิน

คะแนน 10 - 12  คะแนน                 หมายถึง                  ระดับดีมาก

                    คะแนน 7 –  9  คะแนน                  หมายถึง                  ระดับดี

คะแนน 4 -   6  คะแนน                 หมายถึง                  ระดับพอใช้    

                    ต่ำกว่า 3  คะแนนลงไป                   หมายถึง                  ระดับปรับปรุง

       7.2.2 เกณฑ์การประเมินแผนภาพห่วงโซ่อาหารและสายใยอาหาร

ประเด็นการประเมิน	ระดับคุณภาพ
	4	3	2	1
1.ความถูกต้อง	เขียนแผนภาพ โซ่อาหารและสายใยอาหารได้ถูกต้อง ชัดเจน  เรียงตามลำดับ	เขียนแผนภาพ โซ่อาหารและสายใยอาหารได้ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่ และเรียงตามลำดับ	เขียนแผนภาพ โซ่อาหารและสายใยอาหารได้ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่ แต่ไม่ เรียงตามลำดับ	เขียนแผนภาพโซ่อาหารและสายใยอาหารไม่ถูกต้องตามลำดับ
2.ความสะอาดเรียบร้อย	ผลงานสะอาดไม่มีรอยขีดลบเรียบร้อยตกแต่งสวยงาม	ผลงานสะอาดมีรอยขีดลบเล็กน้อยเรียบร้อยตกแต่งบางส่วน	ผลงานไม่สะอาดมีรอยขีดลบเรียบร้อยไม่ตกแต่งผลงาน	ผลงานส่วนใหญ่ไม่สะอาดไม่เรียบร้อย
3. การตรงต่อเวลา	ส่งงานตรงเวลาที่กำหนด	ส่งช้ากว่ากำหนด 1 วัน	ส่งช้ากว่ากำหนด 2 วัน	ส่งช้ากว่ากำหนดเกิน 2 วัน

เกณฑ์การตัดสิน

คะแนน 10 - 12  คะแนน                 หมายถึง                  ระดับดีมาก

                    คะแนน 7 –  9  คะแนน                  หมายถึง                  ระดับดี

คะแนน 4 -   6  คะแนน                 หมายถึง                  ระดับพอใช้    

                    ต่ำกว่า 3  คะแนนลงไป                   หมายถึง                  ระดับปรับปรุง

7.2.3 เกณฑ์การประเมินการเขียน  Mind  Mappingสรุปความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม

ประเด็นการประเมิน	ระดับคุณภาพ
	4	3	2	1
Mind  Mappingสรุปความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม	เขียนMind  Mappingแสดงความคิดรวบยอดหลักถูกต้อง ตรงประเด็นขยายความคิดย่อยได้ถูกต้อง ครบทุกประเด็น เชื่อมโยงความคิดรวบยอดหลัก  ความคิดรองความคิดย่อยได้ชัดเจน  ตกแต่งผลงานสวยงาม ประณีต	เขียนMind  Mappingแสดงความคิดรวบยอดหลักถูกต้อง ขยายความคิดย่อยได้ถูกต้อง แต่ไม่ครบทุกประเด็น  เชื่อมโยงความคิดรวบยอดหลัก  ความคิดรองความคิดย่อยได้ตกแต่งผลงานสวยงาม	เขียน Mind  Mapping ที่แสดงความคิดรวบยอดหลักถูกต้องขยายความคิดย่อย มีจำนวนน้อยประเด็น             การเชื่อมโยงความคิดรวบยอดหลัก  ความคิดรองความคิดย่อยไม่สอดคล้อง ไม่มีการตกแต่งผลงาน	เขียน Mind  Mapping ที่แสดงความคิดรวบยอดหลักไม่ตรงประเด็น ขยายความคิดย่อยได้ไม่ถูกต้อง ไม่เชื่อมโยงความคิดรวบยอดหลัก  ความคิดรองความคิดย่อย ไม่สามารถแยกประเด็นหลัก  ประเด็นรอง ประเด็นย่อย ไม่สวยงาม

เกณฑ์การตัดสิน

คะแนน 4  คะแนน                หมายถึง                  ระดับดีมาก

                    คะแนน 3  คะแนน                หมายถึง                  ระดับดี

คะแนน 2  คะแนน                หมายถึง                  ระดับพอใช้    

คะแนน 1  คะแนน                หมายถึง                  ระดับปรับปรุง

7.2.4 เกณฑ์การประเมินพฤติกรรมการเรียนรายบุคคล

รายการประเมิน	ระดับคุณภาพ
	4	3	2	1
1. ความสนใจ	ตั้งใจเรียนและมีความกระตือรือร้น ใฝ่เรียนรู้ ซักถามข้อสงสัยมีส่วนร่วมในการเรียนสม่ำเสมอ	ตั้งใจเรียนและมีความกระตือรือร้น ที่จะมีส่วนร่วมในการเรียนสม่ำเสมอ	ตั้งใจเรียนและมีความกระตือรือร้น ที่จะมีส่วนในการเรียนเป็นบางครั้ง	ตั้งใจเรียนและมีความกระตือรือร้น ที่จะมีส่วนร่วมในการเรียนน้อย
2. มีส่วนร่วมในการอภิปราย	แสดงความเป็นผู้นำ ให้ความร่วมมือแสดงความคิดเห็นทุกครั้ง ให้เหตุผลสมเหตุสมผล อย่างสม่ำเสมอ	ให้ความร่วมมือแสดงเหตุผล ความคิดเห็นสม่ำเสมอ ให้ความร่วมมือ มีเหตุผลดี	ให้ความร่วมมือแสดงเหตุผล แสดงความคิดเห็นเป็นบางครั้งมีเหตุผลพอใช้	ไม่กล้า แสดงความคิดเห็น เป็นบางครั้ง มีเหตุผลน้อย
3. ตรงต่อเวลา	ทำงานสำเร็จอย่างดี มีความรับผิดชอบ ความตรงต่อเวลาที่กำหนดสม่ำเสมอ	ทำงานสำเร็จอย่างดี มีความรับผิดชอบ  มีความตรงต่อเวลา ผิดเวลา ไม่เกิน 1 ครั้ง	ทำงานสำเร็จอย่างดี มีความตรงต่อเวลาเป็นบางครั้ง ผิดเวลา ไม่เกิน 2 ครั้ง	ทำงานไม่ค่อยสำเร็จ มีความตรงต่อเวลาน้อย ผิดเวลา เกิน 3ครั้ง

เกณฑ์การตัดสิน

คะแนน 10 - 12  คะแนน                 หมายถึง                  ระดับดีมาก

                    คะแนน 7 –  9  คะแนน                  หมายถึง                  ระดับดี

คะแนน 4 -   6  คะแนน                 หมายถึง                  ระดับพอใช้    

                    ต่ำกว่า 3  คะแนนลงไป                   หมายถึง                  ระดับปรับปรุง

8.กิจกรรมการเรียนรู้

	หน่วยที่ 3 ชั่วโมงที่ 1 เรื่อง ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับแหล่งที่อยู่อาศัย

 

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. สำรวจชนิด ระบุและจัดจำแนกประเภทข้อมูล แล้วบันทึกผลการสำรวจสิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิต
        ในบริเวณโรงเรียนหรือบริเวณใกล้เคียง

      2.ตั้งคำถามที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่จะศึกษาตามที่กำหนดให้และตามความสนใจ

      3.วางแผนการสำรวจ นำเสนอผลการปฏิบัติงาน ตรวจสอบหรือศึกษาค้นคว้า และคาดการณ์

         สิ่งที่จะพบจากการสำรวจตรวจสอบ

      4. เลือกอุปกรณ์ วิธีการสำรวจตรวจสอบที่ถูกต้องเหมาะสมให้ได้ผลที่ครอบคลุมและเชื่อถือได้และ
         เก็บวัสดุอุปกรณ์ได้อย่างถูกต้อง

       5.บันทึกข้อมูลผลการปฏิบัติกิจกรรมจากการสำรวจในเชิงปริมาณและคุณภาพ วิเคราะห์ และ
          ตรวจสอบผลกับสิ่งที่คาดการณ์ไว้ นำเสนอผลและข้อสรุป

กิจกรรมการเรียนรู้

   1.ครูแจ้งเรื่องและจุดประสงค์การเรียนรู้แก่นักเรียนทราบก่อนการทำกิจกรรมการเรียนสอน

        2.ครูนำภาพระบบนิเวศบริเวณต่างๆ ให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนช่วยกันบอกว่าบริเวณต่างๆ  เหล่านั้น
มีสิ่งมีชีวิตอะไรบ้าง สิ่งมีชีวิตชนิดเดียวหรือไม่ และนักเรียนคิดว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านั้นมีความสัมพันธ์กันอย่างไร

        3.นักเรียนแบ่งเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 5-6 คน แล้วให้นักเรียนกำหนดจุดหรือเลือกบริเวณที่จะสำรวจโดยให้
แต่ละกลุ่มเลือกสถานที่ไม่ซ้ำกัน กำหนดใช้เวลาสำรวจ 30 นาที

        4. ครูอธิบายขั้นตอนวิธีการทำกิจกรรม และทบทวนการใช้อุปกรณ์ที่ใช้การทำกิจกรรม คือ เทอร์มอ-มิเตอร์ แว่นขยาย กระดาษวัด pH วิธีการใช้และความปลอดภัยในการใช้อุปกรณ์  แล้วให้แต่ละกลุ่มช่วยกันเตรียมอุปกรณ์   พร้อมตั้งหัวข้อที่จะสำรวจบริเวณโรงเรียนว่า มีสิ่งมีชีวิตชนิดใดอาศัยอยู่บ้าง แล้วจัดกลุ่มสิ่งที่สำรวจและบันทึกผลการสำรวจเรื่อง กลุ่มสิ่งมีชีวิตบริเวณโรงเรียน

         5.ให้นักเรียนช่วยกันสรุปผลการทำกิจกรรมโดยเขียนแผนภาพความคิดแสดงความสัมพันธ์ของกลุ่มสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อมที่นักเรียนสำรวจ

         6.ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาค้นหา เพื่อหาความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตชนิดต่างๆที่อยู่ร่วมกัน ในบริเวณที่แต่ละกลุ่มศึกษา โดยครูถามใช้คำถามกระตุ้นความคิด ในบริเวณนั้นมีสิ่งมีชีวิตชนิดใดบ้าง และสิ่งมีชีวิตเหล่านั้นมีความสัมพันธ์กับแหล่งที่อยู่อย่างไร เปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นอย่างกว้างขวาง ครูอธิบายเพิ่มเติมว่า ถ้าสิ่งมีชีวิตตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไปมาอาศัยอยู่ร่วมกันในแต่ละบริเวณบริเวณใด บริเวณหนึ่ง เรียกว่า กลุ่มสิ่งมีชีวิตและบริเวณที่กลุ่มสิ่งมีชีวิตนั้นอาศัยอยู่ เรียกว่า แหล่งที่อยู่อาศัย

     7.นักเรียนตัวแทนกลุ่มนำเสนอผลงานจากการทำกิจกรรม

     8.นักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงสิ่งมีชีวิตบริเวณอื่นๆที่แต่ละกลุ่มนำเสนอ จะพบสิ่งมีชีวิตแตกต่างกัน เช่น

ในบริเวณป่าไม้จะพบสัตว์ป่า ทุ่งกว้างจะพบสัตว์กินหญ้า ในน้ำคลอง หรือทะเลจะพบสัตว์น้ำบางชนิดที่แตกต่างกันซึ่งจะสัมพันธ์กับแหล่งที่อยู่

สื่อและแหล่งเรียนรู้  

1.ภาพระบบนิเวศระบบแตกต่างกัน

2.บริเวณโรงเรียนหรือใกล้เคียง

3.อุปกรณ์ที่ใช้ในการปฏิบัติกิจกรรม เทอร์มอมิเตอร์  แว่นขยาย กระดาษวัด pH

การวัดและประเมินผล

วิธีการ	เครื่องมือ	เกณฑ์การประเมิน
ตรวจบันทึกการสำรวจสิ่งมีชีวิตบริเวณโรงเรียนหรือใกล้เคียง	เกณฑ์การประเมินบันทึกการสำรวจสิ่งมีชีวิตบริเวณโรงเรียนหรือใกล้เคียง	ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับพอใช้ขึ้นไป
สังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคล	เกณฑ์การสังเกตการเรียนรายบุคคล	ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ พอใช้ขึ้นไป